Το κοστος του πολεμου.

Νέα έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Αμερικανικού Κογκρέσου αναφέρει ότι οι πόλεμοι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν θα στοιχίσουν στις ΗΠΑ συνολικά 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2017. Επίσης στην έκθεση υπολογίζεται ότι μια ποιο γρήγορη απόσυρση των Αμερικανικών δυνάμεων θα κοστίσει περίπου 480 δισεκατομμύρια δολάρια λιγότερα απ’ ότι μια ποιο σταδιακή απόσυρση μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Ο πρόεδρος Μπους ζητά αυτή την εβδομάδα απ’ το Κογκρέσο να εγκρίνει άλλα 46 δισεκατομμύρια δολάρια για τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια για το οικονομικό έτος 2008.

Την προηγούμενη εβδομάδα, στο ετήσιο συνέδριο της «αμερικανικής οικονομικής ένωσης» (ΑΕΑ), παρουσιάσαμε μία νέα εκτίμηση για το πιθανό κόστος του πολέμου στο Ιράκ.

Συμπεράναμε πως ο λογαριασμός είναι πολύ ψηλότερος από τις προηγούμενες εκτιμήσεις -μεταξύ 1 και 2 τρις δολαρίων, ανάλογα κυρίως με το πόσο ακόμα θα παραμείνουν τα στρατεύματά μας στο Ιράκ.

Για να δώσουμε μία τάξη μεγέθους, η ταινία με τις μεγαλύτερες εισπράξεις όλων των εποχών, ο «Τιτανικός» εισέπραξε 1.8 δις δολάρια σε ολόκληρο τον κόσμο, όσο δηλαδή στοιχίζει η παραμονή των αμερικανικών στρατευμάτων στο Ιράκ κάθε μισή εβδομάδα.

Όπως συνέβη με το παγόβουνο που βύθισε τον «Τιτανικό», το μεγάλο κομμάτι των εξόδων του πολέμου κρύβεται κάτω από την επιφάνεια.

Δεν υπολογίσαμε μόνο το κόστος των πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά και όσα θα κληθεί να πληρώσει το κράτος τα επόμενα χρόνια σε ασφαλίσεις ζωής, αναπηρικές συντάξεις και ιατρική παρακολούθηση των 16,300 Αμερικανών που έχουν ήδη τραυματιστεί βαριά.

Υπολογίσαμε επίσης το κόστος αντικατάστασης φθαρμένων οπλικών συστημάτων, που σε περιόδους πολέμου φθείρονται τρεις με πέντε φορές ταχύτερα απ' ότι σε καιρούς ειρήνης.

Επιπρόσθετα ο στρατός θα κληθεί να πληρώσει περισσότερα για να προσελκύσει -ή να κρατήσει στο στρατό- τους εθελοντές Αμερικανούς πολίτες.

Το κερασάκι στην τούρτα -καθώς πολεμάμε με δανεικά (κυρίως από το εξωτερικό)- αφορά το κόστος των αυξημένων επιτοκίων για την εξυπηρέτηση του διογκωμένου δημόσιου μας χρέους.

Η έρευνά μας -αντίθετα από τις κρατικές εκτιμήσεις- συμπεριλαμβάνει στο κόστος του πολέμου τις οικονομικές και κοινωνικές του επιπτώσεις.

Περιλαμβάνει π.χ. το πραγματικό οικονομικό κόστος των τραυματιών και των νεκρών.

Αν κάποιο άτομο σκοτωθεί σε αυτοκινητιστικό ατύχημα, η οικογένειά του λαμβάνει αποζημίωση για τα διαφυγόντα κέρδη της.

Το κράτος υπολογίζει πως το κόστος κάθε θανάτου φτάνει κατά μέσο όρο τα 6 εκατομμύρια δολάρια.

Οι ένοπλες δυνάμεις όμως τον κοστολογούν πολύ λιγότερο, γύρω στα 500,000 δολάρια.

Ένα άλλο κόστος για την οικονομία προέρχεται από το γεγονός πως οι περισσότεροι στρατιώτες προέρχονται από την εθνοφυλακή και τους έφεδρους.

Οι στρατιώτες αυτοί εν γένει κερδίζουν στο στρατό λιγότερα από ότι θα κέρδιζαν σαν πολίτες.

Τέλος, υπάρχει το μακροοικονομικό κόστος του πολέμου, όπως η αύξηση των τιμών του πετρελαίου, στο βαθμό τουλάχιστο που οφείλεται στον πόλεμο στο Ιράκ.

Το συμπέρασμά μας είναι πως η οικονομία μας θα ήταν πολύ ισχυρότερη αν επενδύαμε αυτά τα χρήματα στη χώρα μας, αντί για το Ιράκ.

Ένα κόστος ύψους 2 τρις δολαρίων μας αναγκάζει να κάνουμε ορισμένες ερωτήσεις.

Πρώτον, οι αριθμοί είναι κατά πολύ υψηλότεροι από τους υπολογισμούς της κυβέρνησης, πριν τον πόλεμο.

Τότε ο οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Λόρενς Λίντσεϊ (Lawrence Lindsey) απολύθηκε, διότι πρόβλεψε πως το κόστος του πολέμου θα έφτανε τα 200 δις δολάρια, που υπερέβαιναν κατά πολύ τα 60 δις που προέβλεπε επισήμως το γραφείο προϋπολογισμού της προεδρίας.

Πώς έγινε και το κόστος του πολέμου υποτιμήθηκε σε τέτοιο βαθμό;

Σε άλλες σημαντικές της πολιτικές, η κυβέρνηση αρέσκεται να δημοσιεύει εξαντλητικά λεπτομερείς εκθέσεις κόστους-οφέλους.

Ο πόλεμος στο Ιράκ είναι ένας επιλεγμένος πόλεμος, ένα είδος κυβερνητικής παρέμβασης κι όμως δεν υπάρχει σχεδόν καμία σοβαρή ανάλυση του κόστους από μία παρατεταμένη παραμονή των στρατευμάτων κατοχής.

Ήταν άραγε δυνατό να διεξαγάγουμε τον πόλεμο αυτόν με τρόπο που θα προστάτευε καλύτερα τους στρατευμένους μας και θα κόστιζε λιγότερα στη χώρα;

Φαίνεται πως μία έκθεση του πενταγώνου συμπεραίνει πως αν οι στρατιώτες μας διέθεταν καλύτερο εξοπλισμό, πολλοί θάνατοι και τραυματισμοί θα είχαν αποφευχθεί.

Η τσιγκουνιά σε τέτοια θέματα, την περίοδο της βιαστικής έναρξης των πολεμικών επιχειρήσεων, μοιάζει να οδηγεί μακροπρόθεσμα σε αύξηση του κόστους για τη χώρα (και -με τραγικό τρόπο- για όσους αναμείχθηκαν άμεσα σ' αυτόν).

Υπάρχει βέβαια πάντα το ερώτημα αν χρειαζόταν τελικά να ξοδέψουμε έστω κι ένα σεντς για αυτόν τον πόλεμο.

Αν θυμηθούμε τους μήνες που προηγήθηκαν του πολέμου: υπήρχαν λίγοι λόγοι να εισβάλουμε στο Ιράκ και πολλοί να τηρήσουμε στάση αναμονής.

Η πολιτική του Μπους (Bush) περί απειλής του Ιράκ, είχε αναγκάσει τη Βαγδάτη να ξαναδεχτεί την επιθεώρηση εκ μέρους του ΟΗΕ.
Οι επιθεωρητές έλεγαν πως χρειάζονται μερικούς μήνες ακόμα προκειμένου να ολοκληρώσουν το έργο τους.
Μερικοί από τους πιο στενούς μας συμμάχους, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, εκλιπαρούσαν τις ΗΠΑ να περιμένουν το πόρισμα των επιθεωρητών.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών έστελναν, όπως ξέρουμε πια σήμερα, αντιφατικές πληροφορίες.