Thursday, August 30, 2007

Το κλιμα επηρεαζει τα μνημεια.

Ο Παρθενώνας, το Κολοσσαίο της Ρώμης, ο Πύργος του Αϊφελ και άλλα ιστορικά μνημεία της Ευρώπης, που έχουν επιζήσει πολέμων, κινδυνεύουν να υποστούν καταστροφές από την κλιματική αλλαγή, ακόμα και να αλλάξουν... χρώμα, προειδοποιούν Ιταλοί επιστήμονες.

Σύμφωνα με έρευνα, που διενήργησε το Εθνικό Ερευνητικό Συμβούλιο της Ιταλίας, οι σφοδρές βροχοπτώσεις και τα αυξημένα επίπεδα υγρασίας απειλούν την πολιτιστική κληρονομά της «γηραιάς ηπείρου».

Στη Νότια και στην Κεντρική Ευρώπη, οι υψηλές θερμοκρασίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν ρωγμές στα ιστορικά μνημεία, ακόμα και κατάρρευση ορισμένων τμημάτων τους.

Οπως αναφέρουν οι κυριακάτικοι «Τάιμς», στην έρευνα, όπου συμμετείχαν ειδικοί για το κλίμα, χημικοί, γεωλόγοι και βοτανολόγοι, γίνονται προβλέψεις για το πώς η υπερθέρμανση του πλανήτη θα επηρεάσει την πέτρα, το μάρμαρο, το ξύλο και άλλα υλικά, από τα οποία έχουν κατασκευαστεί τα αρχαία κτίρια.

Οι συντάκτες της έκθεσης χαρτογράφησαν έναν άτλαντα, που απεικονίζει τον βαθμό «ευαισθησίας» διάφορων περιοχών της «γηραιάς ηπείρου» στην κλιματική αλλαγή, έως το τέλος του αιώνα.

Στη Νότια Ευρώπη, οι απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία αναμένεται να επηρεάσουν κτίρια που είναι φτιαγμένα από μάρμαρα και ασβεστόλιθους, όπως το Κολοσσαίο της Ρώμης και τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, καθώς, με τη διαστολή και τη συστολή των πετρών, θα προκληθούν ρωγμές.

Από την κλιματική αλλαγή απειλούνται και νεότερα κτίρια, όπως ο Πύργος του Αϊφελ, που ολοκληρώθηκε το 1889. Η αφόρητη ζέστη, σε συνδυασμό με τη ρύπανση μπορεί να προκαλέσουν διάβρωση των μετάλλων.

Wednesday, August 29, 2007

Γιάννης Ραγκούσης.

"Ξαναζούμε την ίδια τραγωδία και ξανά με θύματα", δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Ραγκούσης.

Ο πρωθυπουργός ενημερώνεται συνεχώς για τις εξελίξεις στο θέμα των πυρκαγιών, ενώ σύσκεψη πραγματοποίησαν υπηρεσιακοί παράγοντες στο υπουργείο Εσωτερικών.

Στη Νομαρχία Λακωνίας στη Σπάρτη μετέβη ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Βύρων Πολύδωρας.

"Πάμε σ' αυτές τις εκλογές με βαριά καρδιά και είμαστε συγκλονισμένοι με τα νέα που έρχονται από την Μεσσηνία, για την απώλεια ανθρωπίνων ζωών". Αυτό δήλωσε στη Πρέβεζα, ο πρόεδρος του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς Αλέκος Αλαβάνος, με αφορμή τα θύματα από τη φωτιά στη Μεσσηνία και συνέχισε:

"Νιώθω θυμό, γιατί πιστεύουμε ότι αυτές τις στιγμές και αυτές τις μέρες όλη η χώρα έπρεπε να βρίσκεται σε συναγερμό για να προστατεύσει τους δρυμούς, τα δάση, τους ανθρώπους που ζουν μέσα σ' αυτά και όχι να έχουμε υποχρεωθεί να πάμε σε εσπευσμένες εκλογές, επειδή οι σύμβουλοι επικοινωνίας του πρωθυπουργού το αποφάσισαν. Πιστεύουμε ότι είναι ένας λάθος δρόμος και πάνω από τα θέματα εξουσίας και κοινοβουλευτικής δύναμης, υπάρχουν τα θέματα περιβάλλοντος, οικολογίας, ανθρώπινης ζωής".

Monday, August 20, 2007

Μικελαντζελο Αντονιονι.

Αλλος ένας μεγάλος σκηνοθέτης του παγκόσμιου κινηματογράφου έφυγε αργά τη Δευτέρα, λίγες μόνο ώρες μετά την απώλεια του Σουηδού Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Ο Μικελάντζελο Αντονιόνι, ένας από τους πιο σημαντικούς Ιταλούς σκηνοθέτες, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 94 ετών.

Μοντερνιστής, που έδινε σημασία στην αισθητική, γύρισε ταινίες που άφησαν το σημάδι τους στην ιστορία του κινηματογράφου, όπως η Περιπέτεια, Η έκλειψη, Blow Up, Επάγγελμα Ρεπόρτερ, Ζαμπρίσκι Πόιντ, Κραυγή, Νύχτα, κ.λπ.

Η καριέρα του Αντονιόνι εκτείνεται σε έξι δεκαετίες. Ήταν ένας από διάσημους σκηνοθέτες της χώρας του, πολιτικά προσανατολισμένος, που κατάφερε να κερδίσει την αναγνώριση με μοναδικές ταινίες στις δεκαετίες του '60 και του '70.

Μετά από πολλά χρόνια συνεργασιών με τα μεγαλύτερα ονόματα του μεταπολεμικού κινήματος του νεορεαλισμού, που αναπτύχθηκε στην Ιταλία όσο πουθενά αλλού, ο Αντονιόνι διακρίθηκε για σειρά ταινιών του, μέσα από τις οποίες εξερευνούσε τη συναισθηματική στειρότητα της σύγχρονης κοινωνίας.

Απεικόνιζε την αποξένωση χρησιμοποιώντας ελάχιστους διαλόγους και μακρά πλάνα. Μαζί με τον Φεντερίκο Φελίνι βοήθησαν τον ιταλικό κινηματογράφο να περάσει στο επόμενο στάδιο, μετά τον νεορεαλισμό: αυτό του προσωπικού σινεμά και του σινεμά φαντασίας.



Μέλη της οικογένειας του Μικελάντζελο Αντονιόνι και θαυμαστές του έργου του σχηματίζουν ουρές έξω από το δημαρχείο της Ρώμης, όπου έχει εκτεθεί σε λαϊκό προσκύνημα, προκειμένου να τον αποχαιρετήσουν. Ο Αντονιόνι, σκηνοθέτης σημαντικών ταινιών όπως η Περιπέτεια, Η έκλειψη, Blow Up, Επάγγελμα Ρεπόρτερ, πέθανε τη Δευτέρα σε ηλικία 94 ετών.

Πολιτικοί, άνθρωποι της τέχνης -κυρίως ηθοποιοί- συνέρευσαν στο δημαρχείο της Ρώμης για να αποτίσουν τιμή στο μεγάλο σκηνοθέτη. Ανάμεσα σε αυτούς που παρέστησαν στην ειδική τελετή ήταν η πρώην μπαλαρίνα της Σκάλας του Μιλάνου Κάρλα Φράτσι και η ηθοποιός Ντανιέλα Σιλβέρο που έπαιζε στην ταινία Ταυτότητα μιας Γυναίκας (1982).

«Ήταν σπουδαίος φίλος» δήλωσε. «Για το σινεμά, ιδιαίτερα το ιταλικό σινεμά, αντιπροσώπευε τα πάντα» προσέθεσε.

«Η ματιά του ήταν ξεχωριστή, πραγματικά μοναδική» είπε η σύζυγός του Ενρίκα Φίκο, ενώ ασπρόμαυρες εικόνες που απεικόνιζαν τον Αντονιόνι στα γυρίσματα των ταινιών του προβάλλονταν σε μία οθόνη.

Η κηδεία του σκηνοθέτη έχει προγραμματιστεί να γίνει την Πέμπτη στη πόλη της Φεράρα, όπου ο Αντονιόνι αντίκρισε το πρώτο φως το 1912.



Μόλις δύο εβδομάδες μετά το θάνατό του, τα προσωπικά αρχεία του σκηνοθέτη Μικελάντζελο Αντονιόνι κινδυνεύουν εξαιτίας σχεδίων του δήμου της Φεράρα να κλείσει το μουσείο του Αντονιόνι στην περιοχή.Το μουσείο έκλεισε πριν από ένα χρόνο για ανακαίνιση, αλλά όπως ανακοίνωσε ο δήμαρχος της Φεράρα Γκαετάνα Σατεριάλε, δεν πρόκειται να ξανανοίξει λόγω έλλειψης εσόδων.

«Αντί γι' αυτό μπορούμε να σκεφτούμε την δημιουργία ενός κινηματογραφικού μουσείου σε ανάμνηση όχι μόνο του Αντονιόνι, αλλά και άλλων σκηνοθετών που επέλεξαν τη Φεράρα ως τόπο κινηματογράφησης των ταινιών τους» πρότεινε ο Σατεριάλε, σύμφωνα με την καλλιτεχνική επιθεώρηση Variety.

Τα αρχεία του Αντονιόνι που περιλαμβάνουν πολλές μικρού μήκους ταινίες, χιλιάδες φωτογραφίες που τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων των ταινιών του, πίνακες του σκηνοθέτη, βιβλία και αφίσες των ταινιών του δωρίστηκαν στην πόλη το 1995. Την ίδια χρονιά άνοιξε και το μουσείο.

Η απόφαση του δημάρχου, που ελήφθη τόσο σύντομα μετά το θάνατό του -ο σκηνοθέτης πέθανε στις 31 Ιουλίου-, ξεσήκωσε την οικογένεια του σκηνοθέτη, τους θαυμαστές του, αλλά και τα ιταλικά ΜΜΕ. «Η Φεράρα διώχνει τον Αντονιόνι» ήταν ο τίτλος της εφημερίδας Repubblica.

«Η δωρεά στην πόλη της Φεράρα είναι μεγάλης αξίας» δήλωσε η ανιψιά του σκηνοθέτη Ελιζαμπέτα Αντονιόνι, προσθέτοντας ότι όρος για τη δωρεά ήταν τα αντικείμενα να χρησιμοποιηθούν σε ένα μουσείο αφιερωμένο «αποκλειστικά» στον Μ.Αντονιόνι.

Friday, August 10, 2007

Προποντίς.

Η Θάλασσα του Μαρμαρά (Τούρκικα: Marmara Denizi) είναι εσωτερική θάλασσα που συνδέει την Μαύρη Θάλασσα με το Αιγαίο Πέλαγος, χωρίζοντας έτσι το Ασιατικό μέρος της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό. Ο Βόσπορος τη συνδέει με την Μαύρη Θάλασσα και τα Δαρδανέλλια με το Αιγαίο. Ο Βόσπορος χωρίζει επίσης και την Κωνσταντινούπολη στην Ασιατική και την Ευρωπαϊκή της πλευρά. Έχει έκταση 11.350χλμ

Υπάρχουν δύο μείζονες νησιωτικές ομάδες γνωστές ως Πριγκηπονήσια και Νησιά του Μαρμαρά. Η τελευταία ομάδα διαθέτει πλούσιες πηγές μαρμάρου και από κει παίρνει το όνομά της και η θάλασσα.

Το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας, που έχει προκαλέσει πολλούς μεγάλους σεισμούς στα πρόσφατα χρόνια, όπως τον Σεισμό του Ιζμίτ του 1999, περνά κάτω από τη θάλασσα.

Το αρχαίο Ελληνικό όνομα της θάλασσας ήταν Προποντίς.

Βραβείο Πρίτσκερ.

Το Βραβείο Πρίτσκερ είναι ένα διεθνές αρχιτεκτονικό βραβείο. Το βραβείο απονέμεται ετησίως σε αρχιτέκτονες και θεωρείται το κορυφαίο στον κόσμο για την τεχνη αυτή. Καθιερώθηκε το 1979 από τον Τζέι Α. Πρίτσκερ.
Πολλές φορές αναφέρεται
ως «Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής»


Οι νικητές του βραβείου Πρίτσκερ


1979 Φίλιπ Τζόνσον (ΗΠΑ)
1980 Λούις Μπάραγκαν (Μεξικό)
1981 Τζέιμς Στέρλινγκ (Ηνωμένο Βασίλειο)
1982 Κέβιν Ρος (ΗΠΑ)
1983 I.M. Πέι (Κίνα/ΗΠΑ)
1984 Ρίτσαρντ Μέιερ (ΗΠΑ)
1985 Χανς Χολάιν (Αυστρία)
1986 Γκότφριντ Μπεμ (Γερμανία)
1987 Κένζο Τάνγκε (Ιαπωνία)
1988 Γκόρντον Μπάνσαφτ (ΗΠΑ) και Όσκαρ Νιμέγερ (Βραζιλία)
1989 Φρανκ Γκέρι (ΗΠΑ)
1990 Άλντο Ρόσι (Ιταλία)
1991 Ρόμπερτ Βεντούρι (ΗΠΑ)
1992 Αλβάρο Σίζα (Πορτογαλία)
1993 Φουμιχίκο Μάκι (Ιαπωνία)
1994 Κριστιάν ντε Προτσαμπάρκ(Γαλλία)
1995 Ταντάο Άντο (Ιαπωνία)
1996 Ραφαέλ Μονέο (Ισπανία)
1997 Σβέρε Φεν (Νορβηγία)
1998 Ρέντσο Πιάνο (Ιταλία)
1999 Νόρμαν Φόστερ (Ηνωμένο Βασίλειο)
2000 Ρεμ Κόλχας (Ολλανδία)
2001 Ζακ Χέρτσογκ και Πιερ ντε Μερόν (Ελβετία)
2002 Γκλεν Μούρκατ (Αυστραλία)
2003 Γιορν Ούτσον (Δανία)
2004 Ζάχα Χαντίντ (Ιράκ/ Ηνωμένο Βασίλειο)
2005 Τομ Μέιν (ΗΠΑ)
2006 Πάουλο Μέντες ντα Ρόσα (Βραζιλία)
2007 Ρίτσαρντ Ρότζερς (Ηνωμένο Βασίλειο)

Tuesday, August 7, 2007

Τιμ Μπέρνερς Λι.

Ο Τίμοθι Τζον Μπέρνερς Λι (Sir Timothy John Berners-Lee, γενν. 8 Ιουνίου 1955) είναι ο εφευρέτης του World Wide Web, διευθυντής της κοινοπραξίας World Wide Web η οποία επιτηρεί τη συνεχή ανάπτυξή του και ερευνητής και κάτοχος της έδρας 3Com στο Εργαστήριο Πληροφορικής και Τεχνητής Νοημοσύνης (CSAIL) του MIT.

Οι ιστότοποι είναι ένα σύνολο ιστοσελίδων στον Παγκόσμιο Ιστό, συνήθως γραμμένες σε HTML, οι οποίοι μπορούν να διαβαστούν με ένα φυλλομετρητή. Σε αυτήν την κατηγορία περιέχονται ιστότοποι οι οποίοι θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικοί.

Ο Παγκόσμιος Ιστός (αγγλ. World Wide Web, συντμ. WWW) είναι ένα κατανεμημένο σύστημα οργάνωσης και πρόσβασης πληροφοριών που υλοποιεί τις βασικές αρχές οργάνωσης του υπερκειμένου. Για αυτό το λόγο θεωρείται και ως σύστημα υπερκειμένου. Δημιουργήθηκε από τον Τιμ Μπέρνερς Λι στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και απέκτησε ευρεία διάδοση στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Η επίδρασή του σε σχεδόν όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας υπήρξε τόσο μεγάλη που θεμελίωσε την ψηφιακή επανάσταση στον 20o αιώνα. Άλλες ονομασίες του είναι: Παγκόσμιας εμβέλειας ιστός, ιστός, web και γουέμπ.

Ο Παγκόσμιος Ιστός συνήθως θεωρείται το Διαδίκτυο, παρόλο που αποτελούν δύο διακριτές έννοιες. Ο Παγκόσμιος Ιστός χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο ως υποδομή για να παρέχει κατανεμημένη οργάνωση και πρόσβαση των πληροφοριών. Χωρίς το Διαδίκτυο και τις υπηρεσίες που αυτό παρέχει, ο Παγκόσμιος Ιστός δεν μπορεί να λειτουργήσει.

Ως πληροφοριακό σύστημα παρέχει συγκεκριμένο μοντέλο δεδομένων το οποίο βασίζεται σε κόμβους και υπερσυνδέσμους. Το μοντέλο δεδομένων του παγκόσμιου ιστού παρέχει κόμβους (αγγλ. nodes), άγκυρες (αγγλ. anchors) και συνδέσμους (ή υπερσυνδέσμους) (αγγλ. links ή hyperlinks). Οι κόμβοι είναι φορείς του περιεχομένου ενώ οι άγκυρες είναι περιοχές του περιεχομένου των κόμβων από όπου ξεκινούν ή καταλήγουν σύνδεσμοι. Οι σύνδεσμοι συνδέουν δύο κόμβους.



Tim Berners-Lee was born in London, England, the son of Conway Berners-Lee and Mary Lee Woods. His parents, both mathematicians, were employed together on the team that built the Manchester Mark I, one of the earliest computers. They taught Berners-Lee to use mathematics everywhere, even at the dinner table. Berners-Lee attended Sheen Mount Primary School (which has dedicated a new hall in his honour) before moving on to study his O-Levels and A-Levels at Emanuel School in Wandsworth.

He is an alumnus of The Queen's College, Oxford at the University of Oxford where he played tiddlywinks for Oxford, against rival Cambridge. While at Queen's, Berners-Lee built a computer with a soldering iron, TTL gates, an M6800 processor and an old television. During his time at university, he was caught hacking with a friend and was subsequently banned from using the university computer. He graduated in 1976 with a degree in physics.

He met his first wife Jane while at Oxford and they married soon after they started work in Poole. After graduation, Berners-Lee was employed at Plessey Controls Limited in Poole as a programmer. Jane also worked at Plessey Telecommunications Limited in Poole. In 1978, he worked at D.G. Nash Limited (also in Poole) where he wrote typesetting software and an operating system.

Monday, August 6, 2007

Ελβετός φιλόσοφος.

Ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ εγκαταλείπει την γενέτειρα του Γενεύη σε ηλικία 16 ετών, το 1728. Είναι ο εφημέριος του Κονφινιόν, που τον στέλνει σε μια βαρόνη, πρόσφατα προσυλητισμένη στον καθολικισμό. Αυτή με την σειρά της τον στέλνει στο Τορίνο της Ιταλίας όπου ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ ασπάζεται τον καθολικισμό. Τον επόμενο χρόνο ο Ρουσσώ επιστρέφει στο σπίτι αυτής της βαρόνης, την οποία πλέον θεωρεί μητέρα του. Το 1730 ταξιδεύει με τα πόδια ως το Νεσατέλ, όπου διδάσκει μουσική. Μέχρι το 1739 περιπλανιέται σε διάφορα μέρη στην Ελβετία, ενώ μάλιστα η βαρόνη γίνεται και ερωμένη του. Το ίδιο έτος συγγράφει και το πρώτο του βιβλίο, Le verger de Madame la baronne de Warens.

Το 1742 βρίσκεται στο Παρίσι όπου γράφει ως το 1743 δύο δοκίμια σχετικά με την μουσική, και αναπτύσσει σχέσεις με τον Διαφωτιστή Ντενί Ντιντερό.
Το 1745 γνωρίζει μία υπηρέτρια πανδοχείου, με την οποία θα αποκτήσει πέντε παιδιά.
Το 1749 γράφει για την Εγκυκλοπαίδεια όλα τα άρθρα που αφορούσαν την μουσική.
Το 1750 συμετάσχει σε έναν διαγωνισμό της Ακαδημίας του Ντιζόν (Académie de Dijon), και η διατριβή του Διατριβή σχετικά με τις τέχνες και τις επιστήμες, στην οποία υποστηρίζει ότι η πρόοδος συνεπάγεται διαφθορά και εκφυλισμό, κερδίζει το πρώτο βραβείο.
Το 1755, σε έναν άλλον διαγωνσιμό της ίδιας όμως Ακαδημίας, απαντάει με το πρώτο μεγάλο έργο του Διατριβή για την προέλευση και τις βάσεις της ανισότητας μεταξύ των ανθρώπων. Το έργο αυτό όμως προκάλεσε έντονες αντιδράσεις κατά τον Ρουσσώ.

Sunday, August 5, 2007

Νεο Θεατρο.

.

Le Theatre de l'Absurde είναι φράση που χρησιμοποιείται σε αναφορά σε συγκεκριμένα έργα γραμμένα από έναν αριθμό βασικά Ευρωπαίων θεατρικών συγγραφέων στις δεκαετίες του 1940, 1950 και 1960, καθώς και στο στυλ θεάτρου που εξελίχθηκε από το έργο τους. Ο όρος επινοήθηκε από τον κριτικό Μάρτιν Έσλιν, ο οποίος χρησιμοποίησε τη φράση ως τίτλο σε ένα βιβλίο του του 1962 πάνω στο θέμα αυτό. Ο Έσλιν θεώρησε πως το έργο των συγγραφέων αυτών δίνει καλλιτεχνική άρθρωση στην φιλοσοφία του Αλμπέρ Καμύ πως η ζωή είναι εμφύτως χωρίς νόημα, όπως επεξηγείται στο έργο του Ο Μύθος του Σισύφου. Το Θέατρο του Παραλόγου θεωρείται πως κατάγεται από τον Νανοϊσμό, α-νόητη ποίηση και αβαντ-γκαρντ τέχνη των δεκαετιών του 1920 και 1930. Ωστόσο, το είδος αυτό του θεάτρου κατάφερε να γίνει δημοφιλές αφού ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος τόνισε την αβεβαιότητα και επισφαλή θέση της ανθρώπινης ζωής. Η έκφραση Θέατρο του Παραλόγου έχει γίνει στόχος κριτικής από μερικούς συγγραφείς, και έτσι συναντάμε και τους όρους 'Αντι-Θέατρο' και 'Νέο Θέατρο'.

Σύμφωνα με τον Μάρτιν Έσλιν, οι τέσσερεις καθοριστικοί θεατρικοί συγγραφείς του κινήματος είναι οι Ευγένιος Ιονέσκο, Σάμιουελ Μπέκετ, Ζαν Ζενέ και Άρθουρ Αντάμοβ, αν και καθένας από αυτούς τους συγγραφείς έχει εξ ολοκλήρου μοναδικά θέματα και τεχνικές που πηγαίνουν πέρα από τον όρο 'παράλογο'. Άλλοι συγγραφέις που συχνά σχετίζονται με την ομάδα αυτή είναι μεταξύ άλλων οι Τομ Στόπαρντ, Φρίντριχ Ντυρενμάτ, Φερνάντο Αραμπάλ, Χάρολντ Πίντερ, Έντουαρντ Άλμπι και Ζαν Ταρντιού. Στους θεατρικούς συγγραφείς που λειτούργησαν ως έμπνευση στο κίνημα περιλαμβάνονται οι Αλφρέντ Τζαρύ, Λουίτζι Πιραντέλο, Στανισλάβ Βιτκίεβιτς, Γκιγιώμ Απολλιναίρ, οι σουρεαλιστές και πολλοί άλλοι. Το κίνημα του 'Παράλογου' ή 'Νέου Θεάτρου' ήταν στις αρχές του ένα διακριτό με βάση το Παρίσι (τη rive gauche, αριστερή όχθη του Σηκουάνα) αβαντ-γκαρντ φαινόμενο συνδεδεμένο με εξαιρετικά μικρά θέατρα στο Quartier Latin, και κέρδισε με τον καιρό την διεθνή εξέχουσα θέση του.

.

Friday, August 3, 2007

Στα μέσα της δεκαετίας.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ο Βρετανός κλασικός ηθοποιός Ιαν Μακ Κέλεν, περισσότερο τότε ενδιαφερόμενος για την κινηματογραφική του καριέρα, είπε ότι ουδέποτε θα αναλάμβανε τον κολοσσιαίο ρόλο του βασιλιά Ληρ. Και πρόσθεσε ότι να παίξει τον Ληρ, ο οποίος μέσα σε ένα οδυνηρό ταξίδι τριών πράξεων, φθάνει από την κατάσταση του απόλυτου μονάρχη στη γύμνια του απροστάτευτου ζώου, ήταν ένα άχθος εξοντωτικό στη δυσκολία του.



Ετσι, προτίμησε να περάσει δέκα χρόνια στριφογυρίζοντας γύρω από τον ρόλο στο Χόλιγουντ. Επαιξε τον ανισόρροπο δεσπότη Μαγκνέτο στην τριλογία Χ-Men και τον Γκάνταλφ με πλούσια γενειάδα και ραβδί στα χέρια, στον «Αρχοντα των δαχτυλιδιών». Ανισορροπία, μπαστούνι, άτακτα μαλλιά και γένια, ήδη πολλά από τα εξωτερικά στοιχεία του Ληρ, τα είχε έτοιμα, πριν υποδυθεί τον μεγάλο ρόλο.

Τώρα, στα 68 του χρόνια και έχοντας κατακτήσει την παγκόσμια φήμη που επιθυμούσε, ο Ιαν Μακ Κέλεν ανέλαβε τον βαρύ ρόλο του Ληρ, με τον Βασιλικό Σαιξπηρικό Θίασο, πρώτα σε παραστάσεις στην έδρα του, το Στράτφορντ, και κατόπιν σε διεθνή περιοδεία στη Σιγκαπούρη, στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία και στις ΗΠΑ. Αλλαξε γνώμη, καθώς είπε, νιώθοντας το βάρος των δικών του γηρατειών και επειδή ο βασιλιάς Ληρ μπορεί να χρησιμεύσει και σαν το κύκνειο άσμα του μια και δεν ελπίζει ότι στο μέλλον θα παίξει κάποιον άλλο μεγάλο, σαιξπηρικό ρόλο.

Ηταν μέρος ο ίδιος της προετοιμασίας της παράστασης από τη σύλληψή της εδώ και δύο χρόνια, καθορίζοντας το οδοιπορικό της και φέρνοντας ως σκηνοθέτη τον Τρέβορ Ναν, με τον οποίο είχε συνεργασθεί για πρώτη φορά στο Στράτφορντ το 1960 όταν και οι δυο τους σπούδαζαν στο Κέμπριτζ. Δεδομένων των προσδοκιών που δημιούργησε η αποχή ενός μεγάλου ηθοποιού από έναν τόσο μεγάλο ρόλο, το κοινό μάλλον θα ένιωσε κατάπληξη βλέποντας τώρα πια, που τον ανέλαβε, να μην έχει διόλου τα τυπικά χαρακτηριστικά στο παίξιμό του, τα κληροδοτημένα από την παράδοση. Ο Μακ Κέλεν δεν ουρλιάζει κάτω από μανιασμένους ουρανούς, αλλά ψιθυρίζει. Η ερμηνεία του είναι περισσότερο στωική από οργισμένη έτσι που, όπως γράφει ο «Εκόνομιστ», θυμίζει περισσότερο Πρόσπερο από Ληρ. «Θα μπορούσα να είμαι επικός» είπε «αλλά δεν το θέλησα. Σε κάθε παράσταση κατεβάζω τα ντεσιμπέλ».

Παρόμοια ξεδιπλώνεται και η παράσταση με ένα βηματισμό αργό αλλά σταθερό, με αμείλικτη νομοτέλεια, αποκαλύπτοντας ως πυρήνα του την ανάγκη για ταπεινότητα σε έναν άδειο και ασταθή κόσμο. Στη σκηνοθοεσία του Τρέβον Ναν ο Ληρ τρελαίνεται γιατί βλέπει ότι το σαν από θεία διαταγή οργανωμένο κράτος του δεν είναι παρά μια σαπουνόφουσκα, όπως και ο ίδιος ο ηγεμόνας του. Η παράσταση ξεκινάει με τον Ληρ καλώντας τον Απόλλωνα και τους υπηκόους του σε στάση υποταγής εμπρός του. Και τελειώνει με τον Ληρ και τους ίδιους υπηκόους του, γονατιστούς στο χώμα, εκλιπαρώντας με υψωμένα χέρια συγχώρεση από ψηλά.



Δεν είναι ένας Ληρ πάσχων από Αλτσχάιμερ αλλά, όπως πιστεύουν και θέλουν να αποδείξουν ηθοποιός και σκηνοθέτης, ο ένας με την ερμηνεία του και ο άλλος με τη σκηνοθεσία του, ένας ηγεμόνας που πάσχει από ύβρι, τρελαίνεται όταν ανακαλύπτει ότι δεν ηγεμονεύει παρά σε τίποτα και ξαναβρίσκει τέλος τα λογικά του, φτάνοντας σε μια βαθύτερη κατανόηση της ύπαρξής του και της ύπαρξης γενικά.

The Economist

παγκόσμια φήμη...

Τώρα, στα 68 του χρόνια και έχοντας κατακτήσει την παγκόσμια φήμη που επιθυμούσε, ο Ιαν Μακ Κέλεν ανέλαβε τον βαρύ ρόλο του Ληρ, με τον Βασιλικό Σαιξπηρικό Θίασο, πρώτα σε παραστάσεις στην έδρα του, το Στράτφορντ, και κατόπιν σε διεθνή περιοδεία στη Σιγκαπούρη, στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία και στις ΗΠΑ. Αλλαξε γνώμη, καθώς είπε, νιώθοντας το βάρος των δικών του γηρατειών και επειδή ο βασιλιάς Ληρ μπορεί να χρησιμεύσει και σαν το κύκνειο άσμα του μια και δεν ελπίζει ότι στο μέλλον θα παίξει κάποιον άλλο μεγάλο, σαιξπηρικό ρόλο.

Ηταν μέρος ο ίδιος της προετοιμασίας της παράστασης από τη σύλληψή της εδώ και δύο χρόνια, καθορίζοντας το οδοιπορικό της και φέρνοντας ως σκηνοθέτη τον Τρέβορ Ναν, με τον οποίο είχε συνεργασθεί για πρώτη φορά στο Στράτφορντ το 1960 όταν και οι δυο τους σπούδαζαν στο Κέμπριτζ. Δεδομένων των προσδοκιών που δημιούργησε η αποχή ενός μεγάλου ηθοποιού από έναν τόσο μεγάλο ρόλο, το κοινό μάλλον θα ένιωσε κατάπληξη βλέποντας τώρα πια, που τον ανέλαβε, να μην έχει διόλου τα τυπικά χαρακτηριστικά στο παίξιμό του, τα κληροδοτημένα από την παράδοση. Ο Μακ Κέλεν δεν ουρλιάζει κάτω από μανιασμένους ουρανούς, αλλά ψιθυρίζει. Η ερμηνεία του είναι περισσότερο στωική από οργισμένη έτσι που, όπως γράφει ο «Εκόνομιστ», θυμίζει περισσότερο Πρόσπερο από Ληρ. «Θα μπορούσα να είμαι επικός» είπε «αλλά δεν το θέλησα. Σε κάθε παράσταση κατεβάζω τα ντεσιμπέλ».

Παρόμοια ξεδιπλώνεται και η παράσταση με ένα βηματισμό αργό αλλά σταθερό, με αμείλικτη νομοτέλεια, αποκαλύπτοντας ως πυρήνα του την ανάγκη για ταπεινότητα σε έναν άδειο και ασταθή κόσμο. Στη σκηνοθοεσία του Τρέβον Ναν ο Ληρ τρελαίνεται γιατί βλέπει ότι το σαν από θεία διαταγή οργανωμένο κράτος του δεν είναι παρά μια σαπουνόφουσκα, όπως και ο ίδιος ο ηγεμόνας του. Η παράσταση ξεκινάει με τον Ληρ καλώντας τον Απόλλωνα και τους υπηκόους του σε στάση υποταγής εμπρός του. Και τελειώνει με τον Ληρ και τους ίδιους υπηκόους του, γονατιστούς στο χώμα, εκλιπαρώντας με υψωμένα χέρια συγχώρεση από ψηλά.

Αλτσχάιμερ.

Δεν είναι ένας Ληρ πάσχων από Αλτσχάιμερ αλλά, όπως πιστεύουν και θέλουν να αποδείξουν ηθοποιός και σκηνοθέτης, ο ένας με την ερμηνεία του και ο άλλος με τη σκηνοθεσία του, ένας ηγεμόνας που πάσχει από ύβρι, τρελαίνεται όταν ανακαλύπτει ότι δεν ηγεμονεύει παρά σε τίποτα και ξαναβρίσκει τέλος τα λογικά του, φτάνοντας σε μια βαθύτερη κατανόηση της ύπαρξής του και της ύπαρξης γενικά.