Στη Γροιλανδία.

Σε μία από τις πλέον ενδελεχείς έρευνες του είδους, δορυφορικά δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό αλλαγών στο ύψος των πάγων μεταξύ 1992 και 2002. Σε δημοσίευσή της στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of Glaciology, ομάδα Αμερικανών επιστημόνων από το Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της ΝΑΣΑ στο Μέριλαντ εκτιμά ότι 20 δισεκατομμύρια τόνοι ύδατος προστίθενται κάθε χρόνο στους ωκεανούς.

Μαζικές μεταβολές των πάγων συμπίπτουν με κλιματολογικά μοντέλα, που εκπονήθηκαν με τη βοήθεια υπολογιστών για να περιγράψουν το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Η έρευνα αποκαλύπτει μεγάλο περιορισμό του στρώματος πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής και μία παράλληλη ενίσχυση του στρώματος πάγου στα ανατολικά της ηπείρου. Η ενίσχυση αυτή, όμως, δεν είναι όσο σημαντική υποστηρίζουν άλλες μελέτες.

Δείχνει επίσης τη στερεά ενδοχώρα της Γροιλανδίας να επεκτείνεται, χάρη στην αυξημένη χιονόπτωση και τον ταυτόχρονο περιορισμό της ακτογραμμής, λόγω της τήξης των πάγων. Τα μοντέλα ηλεκτρονικών υπολογιστών είχαν προβλέψει αυτήν την αύξηση της γήινης μάζας στη Γροιλανδία.

Ο θερμός αέρας έχει την ικανότητα να μεταφέρει περισσότερο νερό. Όταν, λοιπόν, η ατμόσφαιρα θερμαίνεται, η Γροιλανδία και η Ανταρκτική δέχονται περισσότερες χιονοπτώσεις. Η αύξηση της θερμοκρασίας, όμως, μπορεί να έχει και αντίθετο αποτέλεσμα στα άκρα των δύο ηπειρωτικών όγκων, προκαλώντας εκεί αύξηση του ρυθμού τήξης του πάγου.

Στη Γροιλανδία διεξάγεται ένας αγώνας μεταξύ ανταγωνιστικών δυνάμεων χιονόπτωσης και απώλειας πάγου στις όχθες. Δεν γνωρίζουμε, όμως, πόσο θα διαρκέσει η ισορροπία ή εάν η πλάστιγγα έχει ήδη γείρει αμετάκλητα προς τη μία κατεύθυνση, λέει ο επικεφαλής της έρευνας.

Στη Γροιλανδία, η έρευνα είδε μεγάλες απώλειες πάγου κατά μήκος των νοτιοανατολικών ακτών και μια μεγάλη αύξηση στο πάχος του πάγου στα μεγάλα υψόμετρα λόγω των μεγάλων χιονοπτώσεων. Και η μελέτη έδειξε ένα μικρό κέρδος της συνολικής μάζας του παγωμένου νερού στα στρώματα του πάγου που ήταν αντίθετο από ό,τι αναμενόταν.

Όταν οι επιστήμονες πρόσθεσαν τα κέρδη και τις μειώσεις του πάγου από τη Γροιλανδία και τα ανταρκτικά στρώματα του πάγου, υπήρξε μια καθαρή απώλεια πάγου προς τη θάλασσα. Το στρώμα του πάγου της Γροιλανδίας κέρδιζε ετησίως περίπου 11 δισεκατομμύρια τόνους νερού, ενώ η Ανταρκτική έχανε περίπου 31 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως. Τα 20 δισεκατομμύρια τόνων νερού που προστίθενται στους ωκεανούς είναι ισοδύναμοι με την ποσότητα του γλυκού νερού που χρησιμοποιείται ετησίως στα σπίτια, τις επιχειρήσεις και την καλλιέργεια στη Νέα Υόρκη, το Νιου Τζέρσευ! και τη Βιρτζίνια.

"Η μελέτη δείχνει ότι η συμβολή των στρωμάτων του πάγου στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας που μελετήθηκε ήταν πολύ μικρότερη από όσο αναμενόταν, ακριβώς 2% της πρόσφατης αύξησης σχεδόν των 3 χιλιοστών ανά έτος", λέει ο Jay Zwally, ο επικεφαλής της μελέτης. "Οι τρέχουσες εκτιμήσεις των άλλων σημαντικών πηγών για την άνοδο της στάθμης - την διαστολή του ωκεανού εξ αιτίας της ανόδου των θερμοκρασιών και της απορροής από τους παγετώνες σε χαμηλά γεωγραφικά πλάτη - δεν κάνουν τη διαφορά, έτσι έχουμε ένα μυστήριο στα χέρια μας, από πού προέρχεται το παραπάνω νερό. Αν συνεχίσουμε την έρευνα χρησιμοποιώντας τους δορυφόρους της NASA και άλλα στοιχεία, θα ελαττωθούν οι αβεβαιότητες σε αυτό το σημαντικό ζήτημα και έτσι θα λυθεί το μυστήριο."

Έρευνες δείχνουν ότι αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα έως το τέλος του 21ου αιώνα, τότε το στρώμα του πάγου στην Αρκτική θα υποχωρήσει έως το όριο όπου βρισκόταν πριν από 130.000 χρόνια, όταν η τήξη των πολικών πάγων προκάλεσε την άνοδο της στάθμης κατά πέντε μέτρα. Τότε, η θέρμανση προκλήθηκε από μετατόπιση του άξονα της Γης, που εξέθεσε την Αρκτική σε περισσότερη ηλιοφάνεια. Αυτή τη φορά, η θέρμανση προκαλείται από τα αέρια του θερμοκηπίου, οπότε επηρεάζονται και οι δύο πόλοι.

Ήδη, οι παγετώνες της Γροιλανδίας, ορισμένοι από αυτούς στο μέγεθος του Μανχάταν, κινούνται όλο και ταχύτερα προς τη θάλασσα, προκαλώντας μικρούς σεισμούς καθώς μετατοπίζονται απότομα έως και δέκα μέτρα ανά λεπτό.

Με το σημερινό ρυθμό ανόδου της θερμοκρασίας, το 2100 η Γη θα είναι τουλάχιστον 4 βαθμούς Κελσίου θερμότερη από ό,τι σήμερα, με την Αρκτική να είναι όσο θερμή ήταν πριν από 130.000 χρόνια, σύμφωνα με έρευνα του Dr Jonathan Overpeck στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Science.

Υπολογιστικά μοντέλα υποδεικνύουν ότι σε ορισμένες περιοχές της Γροιλανδίας η θερμοκρασία θα παραμένει πάνω από το σημείο τήξης για πολλούς μήνες το χρόνο. Ο πάγος θα λιώσει και η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει κατά 30 εκατοστά έως ένα μέτρο έως το 2150, εκτιμά μια ομάδα του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Ατμοσφαιρικής Έρευνας, με επικεφαλής τον Meredith Nettles. Σε 500 χρόνια, η άνοδος θα μπορούσε να ξεπεράσει τα πέντε μέτρα.

Επιπλέον, το νερό που κυλά στη βάση των παγετώνων της Γροιλανδίας δρα σαν λιπαντικό και επιταχύνει την κίνησή τους προς τον ωκεανό. Οι σεισμοί που καταγράφονται στη Γροιλανδία, λόγω απότομης μετακίνησης παγετώνων, έχουν υπερδιπλασιαστεί από το 2002, αναφέρει μια άλλα ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ.